Skip to main content

Mobilitetet ndërkombëtare dhe ndikimi i tyre në praktikat e mësimdhënies universitare

Mobilitetet ndërkombëtare dhe ndikimi i tyre në praktikat e mësimdhënies universitare

Prof.Asoc. Dr Arlinda Beka

Fakulteti i Edukimit, Universiteti i Prishtinës

 

Abstrakt

Mobiliteti ndërkombëtar është jetik në zhvillimin profesional të profesorëve universitarë, duke u ofruar atyre mundësi unike për të përmirësuar aftësitë e tyre pedagogjike, për të kryer kërkime dhe për të ndërtuar partneritete akademike në mbarë botën. Ky artikull shqyrton ndikimin e mobiliteteve globale në edukimin universitar, duke u fokusuar në mënyrën se si ndërveprimi me programe të ndryshme edukative të mobilitetit dhe mjedise kulturore mund të ndikojë në përmirësimin e edukimit. Ky punim shqyrton ndikimin e mobiliteteve globale në edukimin universitar, duke u fokusuar në mënyrën sesi angazhimi me programe të ndryshme te mobiliteteve akademike dhe shkëmbimeve kulturore mund të ndikojë në zhvillimin e universitetit. Këto përfshijnë zhvillimin e kompetencave ndërkulturore, zbatimin e metodave të reja të mësimdhënies dhe zgjerimin e mundësive për bashkëpunim në edukim. Për më tepër, artikulli vë në pah se si mobiliteti ndërkombëtar promovon të mësuarit gjatë gjithë jetës dhe rrit ndërgjegjësimin e mësimdhënësve për kërkesat dhe ndryshimet në sistemin edukativ global. Sipas këtij artikulli, përmes mobilitetit global përfitojnë profesorët duke zgjeruar praktikën e tyre të mësimdhënies, duke nxitur inovacionin akademik dhe duke rritur ndërkombëtarizimin e arsimit të lartë.

Fjalë kyçe: Mobiliteti ndërkombëtare, universiteti, mësimdhënia, shkollimi i lartë.

 

Hyrje

Mobiliteti ndërkombëtar ka evoluar si një komponent thelbësor i zhvillimit profesional për profesorët universitarë në mbarë botën, duke ofruar shanse të vlefshme për përmirësim si në mësimdhënie ashtu edhe në kërkimin shkencor. Me globalizimin që transformon hapësirën e arsimit të lartë, profesorët universitarë po zgjerojnë në mënyrë progresive njohuritë e tyre përmes përdorimit të sistemeve, kulturave dhe rrjeteve arsimore globale. Universiteti i Prishtinës, si një nga institucionet më të mëdha të arsimit të lartë në Kosovë, njeh vlerën e mobilitetit global në promovimin e zhvillimit profesional të profesorëve të tij. Gjatë viteve, profesorë nga shumë departamente kanë marrë pjesë në programe mobiliteti që përfshijnë Evropën, Amerikën, Azinë dhe më gjerë, duke përmirësuar metodat dhe teknikat e tyre të mësimdhënies. Këto programe globale i njohën profesorët me metoda të reja pedagogjike, përparime teknologjike dhe paradigma të reja studimore që ata mund t'i zbatonin përsëri në klasat e tyre. Universiteti i Prishtinës ka mbështetur pjesëmarrjen e profesorëve të tij në një gamë të gjerë konferencash globale, bashkëpunimesh kërkimore, shkëmbimesh të vizitave studimore dhe programe të zhvillimit edukativ përmes programeve specifike ndërkombëtare të mobilitetit (si Fulbright, TLP, Erasmus, dhe të tjera). Këto përvoja të mobilitetit jashtë shtetit rritën aftësitë pedagogjike të profesorëve duke lehtësuar gjithashtu zhvillimin e aftësive të tyre ndërkulturore dhe ndërtimin e bashkëpunimeve globale profesionalisht të vlefshme.

Ky artikull shpjegon ndikimin e shkëmbimeve ndërkombëtare të mobilitetit në zhvillimin profesional të profesorëve të Universitetit të Prishtinës. Duke shfaqur përfitimet dhe sfidat me të cilat përballen profesorët e universiteteve që janë angazhuar në programet e mobilitetit, është e qartë se si këto mundësi kanë ndihmuar vizionin dhe misionin e universitetit për përsosmërinë arsimore, ndërkombëtarizimin dhe inovacionin. Artikulli prezanton gjithashtu se si histori të tilla ndikojnë në mjedisin më të madh edukativ, duke ndikuar në praktikat e mësimdhënies dhe të kërkimit shkencor të profesorëve që kthehen me perspektiva të reja dhe njohuri të fituara përmes mobiliteteve jashtë shtetit.

 

Mbështetja institucionale dhe kornizat e politikave mbështetëse të mobilitetit akademik

Mbështetja institucionale dhe zbatimi i kornizave gjithëpërfshirëse të mobilitetit akademik kanë një ndikim të rëndësishëm në suksesin e programeve globale të mobilitetit. Universitetet që promovojnë përfshirjen në mobilitete ndërkombëtare dhe ofrojnë burime dhe stimuj adekuat për pjesëmarrjen e profesorëve në këto programet të mobilitetit do të jenë më të suksesshëm në arritjen e qëllimeve të tyre të ndërkombëtarizimit. Fakulteti i Edukimit i Universitetit të Prishtinës, për shembull, ka përgatitur një plan zhvillimor që thekson rëndësinë e bashkëpunimit ndërkombëtar dhe pjesëmarrjes profesionale mësimore në mobilitetet global akademike (Plani Zhvillimor i Fakultetit të Arsimit 2022–2026).

Strategji të tilla institucionale janë kritike për krijimin e një mjedisi që mbështet pjesëmarrjen e profesorëve në aktivitetet edukative globale. Duke lidhur mundësitë e përmirësimit të profesorëve me qëllimet institucionale, institucionet mund të rrisin prezencën e tyre globale dhe popullaritetin akademik. Mobiliteti ndërkombëtar akademik është bërë një pjesë e rëndësishme e zhvillimit profesional të profesorëve, duke ndihmuar në forcimin e teknikave të mësimdhënies, të kuptuarit e kërkimit shkencor dhe rrjetëzimit dhe partneritetit edukativ. Mobiliteti e profesorëve përtej kufijve për shkëmbime profesionale ka ndikime të mëdha si për individët pjesëmarrës ashtu edhe për institucionet. Studimi i literaturës mbi këtë temë shfaq përfitimet e mobilitetit global për profesorët e universiteteve, si dhe përfitimet që universitetet kanë nga mundësitë e tilla. Mobiliteti ndërkombëtar akademik u lejon profesorëve të universitetit të ekspozohen ndaj mjediseve të tjera akademike, gjë që është thelbësore për zhvillimin e tyre profesional. Profesorët që marrin pjesë në programet e mobilitetit mund të njihen me metodat e reja të mësimdhënies dhe kërkimit shkencor, duke fituar njohuri mbi praktikat e reja edukative dhe prirjet e reja në fushat e tyre të studimit. Pjesëmarrja me komunitetet akademike ndërkombëtare u mundëson profesorëve të universitetit të zgjerojnë perspektivat e tyre, të përshtaten me kërkesat globale të edukimit dhe të përfshijnë strategji të reja të mësimdhënies në kurrikulat e tyre (Pashby, 2017). Një nga avantazhet kryesore të mobilitetit global është përmirësimi i aftësive të mësimdhënies. Profesorët që vlerësojnë strukturat mësimore me cilësi të lartë në vendet e tjera, mund të adoptojnë një sërë qasjesh pedagogjike dhe t'i përfshijnë ato në metodat e tyre të mësimdhënies. Kjo mënyrë e përsosjes jo vetëm që përmirëson mësimdhënien e tyre, por gjithashtu u lejon atyre të përmirësojnë rezultatet e të nxënit dhe arritjet e studentëve të tyre.

Profesorët që kthehen nga programet ndërkombëtare të mobilitetit shpesh tregojnë rritje të aftësisë së tyre për të kryer aktivitete mësimore dhe kërkimore më gjithëpërfshirëse dhe më të thella (Teichler, 2004). Përveç përmirësimit pedagogjik, mobiliteti global akademik rrit aftësitë e studimit. Profesorët që kalojnë kohë jashtë vendit kanë mundësinë të ndër veprojnë me grupet globale të studimeve, të kontribuojnë në bashkëpunime studimore ndërkombëtare dhe të zgjerojnë rrjetet dhe partneritetet e tyre kërkimore. Këto bashkëpunime zakonisht rezultojnë në kurse bashkëpunuese dhe zbatim të qasjeve të reja kërkimore dhe studimore. Si rezultat, profesorët që angazhohen në mobilitete globale akademike janë më të pozicionuar për të siguruar financim të qëndrueshëm për projekte të ndryshme, për të marrë pjesë në kërkime shkencore me ndikim të lartë dhe për të përmirësuar reputacionin e tyre akademik (Findlay, 2017).   Për më tepër, mobiliteti ndërkombëtar promovon rritjen e kompetencave ndërkulturore. Profesorët e ekspozuar ndaj mjediseve të shumta kulturore ndërkombëtare, zhvillojnë aftësi të vlefshme akademike dhe organizative të cilat ata mund t'i zbatojnë në ndërveprimet e tyre me studentët e universitetit, kolegët dhe partnerët e kërkimeve shkencore. Këto cilësi po bëhen gjithnjë e më të rëndësishme në një etapë të edukimit të globalizuar, në të cilin profesorët duhet të jenë në gjendje të ndër veprojnë me një gamë të gjerë audiencash dhe të kuptojnë perspektivat unike kulturore (Teichler & Höhle 2013). Me mobilitete globale përfiton i gjithë universiteti, jo vetëm profesorët  që marrin pjesë në to. Universitetet që inkurajojnë në mënyrë aktive programet globale të mobilitetit për profesorët e tyre zakonisht kanë pozitë më të lartë akademike dhe një prani më të fuqishme ndërkombëtare.

Profesorët e universitetit që marrin pjesë në programet e mobilitetit ofrojnë njohuri të vlefshme që mund të ndahen me kolegët dhe të përfshihen në aktivitetet e trajnimit dhe studimit në grupe më të gjera. Si rezultat i mobilitetit global, i gjithë komuniteti edukativ përfiton perspektiva dhe informacione të reja (Kehm, 2007). Për më tepër, universitetet që mbështesin programet e mobilitetit të profesorëve kontribuojnë në globalizimin e trajnimeve më të mira. Ndërsa kur profesorët marrin pjesë në bashkëpunime globale, universitetet krijojnë marrëdhënie më të ngushta me institucionet ndërkombëtare. Këto marrëdhënie nxisin bashkëpunime të tilla si studime të përbashkëta, shkëmbime akademike dhe udhëtime studimore që rrisin cilësinë dhe konkurrencën e përgjithshme të universitetit (Beine, Noël, & Ragot, 2014). Lidhje të tilla globale gjithashtu u ofrojnë profesorëve dhe studentëve të universitetit mundësi për mësim global, duke i përgatitur ata për të krijuar dhe punuar në një botë gjithnjë e më të ndërlidhur.

Mobiliteti ndërkombëtar gjithashtu kontribuon në përsosmërinë e kërkimit shkencor. Profesorët që marrin pjesë në bashkëpunime kërkimore ndërkombëtare, në kuadër të mobiliteteve, sjellin ide, metodologji dhe strategji të reja që mund të integrohen në punën e universitetit. Këto kontakte ndërtojnë një qasje te risive dhe origjinalitetit, e cila nxit rritjen e programeve të studimeve bashkëkohore. Për më tepër, institucionet që promovojnë mobilitetet globale kanë më shumë gjasa të tërheqin studentë dhe studiues të nivelit të lartë , duke rritur kështu statusin e tyre edukativ (Stohl, 2007). Një përfitim tjetër për universitetet është rritja e popullaritetit të tyre si institucione të angazhuara globalisht. Ndërsa profesorët e universitetit marrin pjesë në konferenca në mbarë botën, paraqesin kërkime në botime ndërkombëtare dhe punojnë me ekspertë globalë, prestigji edukativ i universitetit rritet. Ky popullaritet i rritur mund të çojë në rritjen e cilësisë, mundësi më të shpejta financimi dhe rekrutim më konkurrues të studentëve. Për më tepër, një prani e fortë globale mund ta bëjë një universitet një vend më tërheqës për partnerët e talentuar të kërkimit dhe bashkëpunëtorët akademikë (AURI, 2015).

Për të shijuar plotësisht përfitimet e mobilitetit ndërkombëtar, universitetet duhet të ofrojnë mbështetje institucionale për anëtarët e tyre akademikë. Kjo ndihmë mund të marrë formën e ndihmës administrative përmes zyrës për mbështetje, si dhe asistencë financiare, mjete administrative dhe udhëzime në përgatitjen e aplikimeve për mobilitet.

Universitetet që kanë prioritet aktivitetet e mobilitetit ofrojnë një mjedis mbështetës për profesorët, duke e bërë shumë më të lehtë pjesëmarrjen e tyre  në shkëmbimet ndërkombëtare dhe bashkëpunimet kërkimore. Në disa rrethana, universitetet ofrojnë stimuj të tillë si pushimet, grantet e studimit ose shpenzimet e udhëtimit për të inkurajuar angazhimin e personelit në lëvizjet globale. Ky lloj investimi institucional ndihmon universitetin të arrijë qëllimet e veta afatgjate, të tilla si rritja e arritjeve akademike, rritja e rezultatit të kërkimit dhe zgjerimi i lidhjeve në mbarë botën (Findlay, 2017). Detyrime të tilla shërbejnë për të integruar zhvillimin me objektivat strategjikë të universitetit, duke siguruar që programet ndërkombëtare të mobilitetit të kontribuojnë në rritjen individuale dhe institucionale.

Konkluzioni

Mobiliteti ndërkombëtar ofron përfitime të rëndësishme si për profesorët universitarë ashtu edhe për institucionet të cilave ata i përkasin. Për profesorët, mobiliteti ndihmon në përsosjen e teknikave mësimore, kompetencave kërkimore dhe aftësive ndërkulturore, të cilat kontribuojnë në zhvillimin e tyre të përgjithshëm profesional. Universitetet, nga ana tjetër, përfitojnë nga aftësitë, njohuritë dhe rrjetet globale që profesorët e tyre i fitojnë përmes programeve të mobilitetit. Këto avantazhe kontribuojnë në ndërkombëtarizimin e edukimit më të mirë, përmirësojnë cilësinë e edukimit dhe forcojnë bashkëpunimin global.

Për të arritur këto përfitime, universitetet duhet të investojnë në programe që promovojnë mobilitetet akademike ndërkombëtare, duke theksuar përfitimet kryesore dhe duke ofruar stimuj për të inkurajuar përfshirjen. Kjo i lejon institucionet të forcojnë pozitën e tyre edukative, të tërheqin studentë të nivelit të lartë dhe të zhvillojnë një komunitet të gjallë mësimor që lulëzon në skenën e sotme të globalizuar edukative.

 

 

Referencat:

Auri, (2015). The impact of international academic mobility on universities and faculty. Albanian University Research Initiative. Retrieved from https://www.auri.al

Beine, M., Noël, R., & Ragot, L. (2014). Determinants of the international mobility of students. Economics of Education Review, 43, 106-118. https://doi.org/10.1016/j.econedurev.2014.07.004 

Findlay, A. M. (2017). International student mobility and the role of academic networks in higher education. Higher Education Quarterly, 71(1), 42-59. https://doi.org/10.1111/hequ.12106 

Kehm, B. M. (2007). The internationalization of higher education: A global perspective. International Journal of Comparative Sociology, 48(1), 43-67. https://doi.org/10.1177/0020715207074174 

Pashby, K. (2017). Faculty mobility and academic development: Learning and growth across borders. International Journal of Higher Education, 6(2), 109-120. https://doi.org/10.5430/ijhe.v6n2p109 

Stohl, M. (2007). The internationalization of the university and the importance of faculty mobility. International Higher Education, 49, 2-3. https://doi.org/10.1002/hequ.12106 

Teichler, U. (2004). The changing debate on internationalization of higher education. Higher Education, 48(1), 5-26. https://doi.org/10.1023/B:HIGH.0000033812.84667.c6 

Teichler, U., & Höhle, E. A. (2013). The professional development of academic staff through international mobility programs. Studies in Higher Education38(7), 996-1012. https://doi.org/10.1080/03075079.2011.642058 

Dr. Arlinda Beka është Profesore e Asociuar në Fakultetin e Edukimit të Universitetit të Prishtinës. Ekspertiza e saj profesionale është në fushën e edukimit në fëmijërinë e hershme dhe zhvillimin e kurrikulës. Ajo është e angazhuar në kërkime dhe politika për edukimin në fëmijërinë e hershme, si në nivel kombëtar ashtu edhe ndërkombëtar. Është autore e disa librave dhe punimeve kërkimore në fushën e edukimit në fëmijërinë e hershme. Gjithashtu, ajo është anëtare e bordeve të ndryshme të revistave ndërkombëtare dhe ka qenë pjesë e disa programeve ndërkombëtare si Fulbright, TLP, Erasmus, Global+, etj.